Thế giới tự do tuy không hoàn hảo, nhưng lực lượng đối lập vẫn mang nhiều khuyết điểm nghiêm trọng hơn.

Luật sư Đào Tăng Dực

Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang chuyển biến, cuộc đối đầu giữa “thế giới tự do” và “lực lượng đối lập” không chỉ là cạnh tranh quyền lực, mà còn là cuộc thử thách giữa hai trật tự chính trị. Dù thế giới tự do – bao gồm Hoa Kỳ, Tây Âu và các nền dân chủ Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Singapore – không tránh khỏi những khuyết điểm nội tại, nhưng so với khối BRICS và các quốc gia độc tài, họ vẫn là lực lượng bảo vệ trật tự chính trị dân chủ hiến định, pháp trị và đa nguyên.

1. Thế giới tự do có thể định hình như một liên minh đa dạng nhưng dân chủ:

Thế giới tự do được định nghĩa bởi hệ thống chính trị dân chủ, có tam quyền phân lập, xã hội dân sự năng động và quyền tự do cá nhân được bảo vệ. Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Singapore tuy khác biệt về văn hóa và thể chế, nhưng đều chia sẻ nền tảng dân chủ và cam kết với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.

Tuy nhiên, chính sự đa dạng và cơ chế dân chủ khiến thế giới tự do thường xuyên rơi vào tình trạng chia rẽ. Các cuộc bầu cử định kỳ, sự thay đổi chính phủ và xung đột lợi ích quốc gia khiến việc đạt được đồng thuận chiến lược trở nên khó khăn. Ví dụ, sự chậm trễ trong việc hỗ trợ Ukraine trước sự xâm lăng của Nga hay phản ứng không đồng nhất trước bá quyền Trung Quốc, nhất là sự hung hăn tại Biển Đông.

2. Lực lượng đối lập có thể định hình như một hợp tác chiến thuật giữa các chế độ dị biệt:

Lực lượng đối lập – bao gồm khối BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) và các quốc gia độc tài như Iran, Venezuela, Triều Tiên – đang cố gắng xây dựng một trật tự nhằm thách thức ảnh hưởng vượt trội của phương Tây. Dù BRICS có sự hiện diện của các nền dân chủ như Ấn Độ, Brazil và Nam Phi, nhưng nhóm này lại bị chi phối bởi các chế độ độc tài như Trung Quốc và Nga – những quốc gia có hồ sơ nhân quyền tồi tệ và thường xuyên vi phạm luật pháp quốc tế.

Sự bất đồng giá trị trong nội bộ BRICS là một nghịch lý: làm sao một liên minh có thể cổ vũ “đa cực hóa” và “công bằng toàn cầu” khi một nửa thành viên đàn áp tự do báo chí, bỏ tù đối lập và xâm lược nước láng giềng? Việc Nga xâm lược Ukraine và Trung Quốc đe dọa Đài Loan là minh chứng rõ ràng cho bản chất bá quyền của một số thành viên BRICS.

 

Trong khi đó, từ nhiều thập niên trước đây, truyền thông quốc tế tương đối khuynh tả và có sự thiên lệch nguy hiểm cho tiến trình dân chủ hóa của các nước nhược tiểu, trong đó có Việt Nam.

Một trong những vấn đề đáng lo ngại là cách giới truyền thông quốc tế – đặc biệt là các cơ quan thiên tả – đã vô tình hoặc cố ý làm lu mờ những khuyết điểm của lực lượng đối lập.

Một phần vì các nước Tây Phương trong nhiều thế kỷ đã là những quốc gia thực dân, chiếm nhiều thuộc địa và gây tang tóc cho nhiều quốc gia nhược tiểu từ Phi Châu sang Á Châu. Trong khi đó, Truyền thông thiên tả đã quên rằng, lịch sử đã sang trang và các đế quốc độc tài cộng sản theo truyền thống Đệ Tam Quốc Tế của Lê Nin, hoặc giáo phiệt như Iran, mới là những ác nhân khát máu nhất nhân loại.

Trong khi các sai sót của phương Tây thường bị phóng đại, thì các hành vi đàn áp, xâm lược và vi phạm nhân quyền của Nga, Trung Quốc hay Iran lại bị biện minh bằng những lý do như “phản ứng với chủ nghĩa đế quốc phương Tây” hay “bảo vệ chủ quyền quốc gia”.

Sự thiên lệch này không chỉ làm méo mó nhận thức của công chúng toàn cầu, mà còn tiếp tay cho các chế độ độc tài biện minh cho hành vi của mình. Việc một số học giả và nhà báo phương Tây mô tả cuộc chiến Ukraine như “cuộc xung đột ủy nhiệm” thay vì một cuộc xâm lăng trắng trợn là ví dụ điển hình cho sự đảo lộn đạo lý.

3. So sánh khuyết điểm: Tự do hay độc tài?

Không ai phủ nhận rằng thế giới tự do có những vấn đề nghiêm trọng: phân cực chính trị, chủ nghĩa dân túy, bất bình đẳng kinh tế và sự trì trệ trong cải cách. Nhưng những khuyết điểm này diễn ra trong một môi trường nơi người dân có quyền lên tiếng, báo chí được tự do điều tra, và các thể chế có thể tự điều chỉnh.

Ngược lại, trong các quốc gia đối lập, đặc biệt là những chế độ độc tài, khuyết điểm không chỉ là hệ quả của sai lầm chính sách, mà là sản phẩm của một hệ thống bị bóp méo từ gốc rễ. Khi quyền lực tập trung tuyệt đối, không có cơ chế kiểm soát và người dân bị bịt miệng, thì sai lầm không thể sửa chữa – và thường dẫn đến những đàn áp nhân quyền tàn bạo hoặc thảm họa diệt chủng.

 

Chính vì thế một trật tự chính trị dân chủ hiến định, pháp trị và đa nguyên tuy không hoàn hảo, nhưng vẫn là lựa chọn tốt hơn.

Thế giới tự do không phải hoàn hảo. Nhưng nếu phải lựa chọn giữa một trật tự dân chủ đầy tranh luận và một trật tự chuyên chế đầy đàn áp, thì lựa chọn vẫn rõ ràng. Trong thời đại mà truyền thông quốc tế thiên tả, sự thật bị bóp méo và giá trị đạo đức đảo điên, việc bảo vệ những nguyên tắc nền tảng của thế giới tự do – dù không hoàn hảo – vẫn là nhiệm vụ cấp thiết.

Không phải quan điểm dân chủ hiến định, pháp trị và đa nguyên của phương Tây luôn đúng, mà vì lực lượng đối lập, với tất cả những mâu thuẫn và tội ác của mình, hàm chứa nhiều cơ hội cho những ác nhân của lịch sử như giáo phiệt Iran, CSTQ, CS Bắc Hàn, CS Cuba và nhất là CSVN sống lâu dài hơn trên xương máu của những dân tộc bất hạnh mà họ thống trị.